Bạn có biết gỗ lim là gì? Bạn có biết gỗ lim có những đặc điểm và ứng dụng nào? Bạn có biết cách nhận biết gỗ lim thật giả? Bạn có biết giá cả của gỗ lim ra sao? Nếu bạn chưa biết hoặc muốn biết thêm về loại gỗ quý này, hãy đọc bài viết này để tìm hiểu tất tần tật những điều bạn cần biết về gỗ lim.
Bài viết này được viết bởi Nhà Gỗ Nguyễn Gia – đơn vị chuyên thi công nhà gỗ lim kẻ truyền Bắc Bộ, có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Bài viết được dựa trên các nguồn thông tin uy tín, như Tổng cục Lâm nghiệp, Wikipedia, noithatgooccho.com,…
Đặc điểm của gỗ lim
Gỗ lim là một trong bốn loại gỗ tứ thiết của Việt Nam, bên cạnh đinh, sến và táu. Gỗ lim thuộc họ Fabaceae, chi Erythrophleum, loài Erythrophleum fordii. Gỗ lim còn được gọi là lim xanh, để phân biệt với các loại lim khác như lim xẹt (lim vang), lim Lào, lim Nam Phi, lim Ghana,…
Gỗ lim có nguồn gốc và phân bố chủ yếu ở Đông Nam Á, như Việt Nam, Lào, Campuchia, Trung Quốc, Đài Loan,… Gỗ lim cũng có mặt ở một số quốc gia Nam Phi. Gỗ lim là loại cây lớn, cao trung bình từ 25 đến 30m, đường kính thân từ 0.8 đến 1.2m. Thân cây thẳng, tròn, vỏ màu nâu có nhiều nốt sần. Cây ưa sáng, sinh trưởng chậm và có khả năng tái sinh hạt và chồi tốt.
Gỗ lim có dác màu xám nhạt, lõi khi mới đốn hạ có màu xanh vàng, sau một thời gian chuyển sang màu nâu sẫm. Gỗ non ít tuổi có màu vàng nâu, gỗ già lâu năm có màu vàng đen. Khi ngâm gỗ trong bùn nhiều năm trước khi gia công gỗ sẽ chuyển sang màu đen. Sau khi xử lý thành phẩm sẽ cho ra màu sắc rất sang trọng.
Gỗ lim có các thông số kỹ thuật như sau:
- Tỷ trọng gỗ: từ 0.7 đến 0.9 (15% nước).
- Lực kéo ngang thớ: từ 20.2 đến 29kg/1cm2.
- Lực nén dọc thớ: từ 585 đến 608kg/1cm2.
- Lực oằn: từ 1,155 đến 1,546kg/1cm2.
- Hệ số co rút: từ 0.47 đến 0.61.
Gỗ lim có các tính chất vật lý và hóa học như sau:
- Gỗ rất bền, cứng, chắc và nặng.
- Gỗ không bị mối mọt hoặc mục nát trong điều kiện tự nhiên.
- Gỗ có độ óng ánh và vân gỗ đẹp mắt.
- Gỗ không bị cong vênh, nứt nẻ hoặc biến dạng do thời tiết.
- Gỗ không chịu được ẩm và cần được xử lý chống ẩm khi sử dụng trong môi trường ẩm.
- Gỗ có mùi thơm thoang thoảng như trầm tích hoặc xoan đào, nhưng hơi hắc hơn. Một số loại lim mọc ở Tây Nguyên hoặc Lào có mùi hương có thể gây ra dị ứng với mũi.
- Gỗ có dằm gỗ rất nhỏ và sắc. Dằm gỗ có thể bay lơ lửng trong không khí và gây ra dị ứng cho người tiếp xúc. Gỗ lim càng già càng khó cưa và chà nhám.
Cách nhận biết gỗ lim
Do gỗ lim là loại gỗ quý và có giá trị cao, nên trên thị trường có nhiều loại gỗ giả hoặc đã qua xử lý hóa chất để giống gỗ lim. Để tránh bị lừa đảo, bạn cần biết cách nhận biết gỗ lim thật giả. Dưới đây là một số cách đơn giản và hiệu quả để bạn có thể áp dụng:
- Nhận biết gỗ lim bằng mùi hương: gỗ lim có mùi thơm thoang thoảng như trầm tích hoặc xoan đào, nhưng hơi hắc hơn. Bạn có thể ngửi trực tiếp hoặc dùng tăm bông chấm nước rồi chọc vào gỗ để ngửi. Nếu không có mùi hoặc mùi khác thường thì có thể là gỗ giả hoặc đã qua xử lý hóa chất.
- Nhận biết thông qua trọng lượng gỗ: gỗ lim rất nặng, tỷ trọng từ 0.7 đến 0.9. Bạn có thể cân nặng hoặc cầm nắm để cảm nhận. Nếu gỗ nhẹ hoặc quá nặng thì có thể là gỗ giả hoặc đã qua xử lý hóa chất.
- Nhận biết gỗ lim bằng nước vôi trong: khi nhỏ nước vôi trong lên mặt gỗ lim, nếu gỗ thật sẽ xuất hiện các chấm đen nhỏ li ti. Nếu không có chấm đen hoặc chấm đen to thì có thể là gỗ giả hoặc đã qua xử lý hóa chất.
- Nhận biết thông qua dằm gỗ: khi cưa hoặc chà nhám gỗ lim, sẽ xuất hiện dằm gỗ rất nhỏ và sắc. Dằm gỗ có thể bay lơ lửng trong không khí và gây ra dị ứng cho người tiếp xúc. Gỗ lim càng già càng khó cưa và chà nhám. Nếu dằm gỗ to, mềm hoặc dễ cưa và chà nhám thì có thể là gỗ giả hoặc đã qua xử lý hóa chất.
Giá cả của gỗ lim
Giá cả của gỗ lim phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như nguồn cung, nhu cầu, chất lượng, kích thước, xuất xứ,… Theo các nguồn tin trên mạng, giá cả của gỗ lim dao động từ 10 triệu đến 40 triệu đồng/m3, tùy theo loại và khu vực.
Theo báo cáo của Tổng cục Lâm nghiệp, giá cả của gỗ lim trong nước tăng cao trong năm 2020 do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và thiên tai. Giá cả của gỗ lim nhập khẩu từ các quốc gia khác cũng tăng theo do chi phí vận chuyển và thuế quan. Ngoài ra, giá cả của gỗ lim còn phụ thuộc vào sự biến động của thị trường thế giới và các chính sách bảo vệ môi trường.
So sánh với các loại gỗ khác trong nhóm tứ thiết, gỗ lim có giá cao nhất, do có chất lượng và độ bền tốt nhất. So sánh với các loại gỗ nhập khẩu, gỗ lim có giá thấp hơn, do có nguồn gốc và phân bố gần gũi hơn. Tuy nhiên, giá cả của gỗ lim không phải là yếu tố duy nhất để đánh giá giá trị của loại gỗ này. Các yếu tố khác như tính thẩm mỹ, ứng dụng và ý nghĩa văn hóa cũng rất quan trọng.
Các ứng dụng của gỗ lim
Gỗ lim có nhiều ứng dụng trong đời sống và sản xuất, như sau:
- Sử dụng trong kiến trúc và xây dựng: làm cột, kèo, xà, các bộ phận cấu trúc trong các công trình cổ, xây dựng công trình thủy lợi, cầu cống, đóng tàu thuyền,… Gỗ lim có độ bền cao, không bị mối mọt hoặc mục nát trong điều kiện tự nhiên. Gỗ lim được coi là loại gỗ quý hiếm và có giá trị lịch sử văn hóa cao. Nhiều công trình kiến trúc nổi tiếng được xây dựng từ gỗ lim, như Nhà Rồng Sài Gòn, Chùa Một Cột Hà Nội, Đình Thầy Thím Lâm Đồng,…
- Sử dụng trong nội thất: làm ván sàn, tà vẹt, cửa, lát cầu thang, đồ trang trí, đồ gia dụng,… Gỗ lim có độ óng ánh và vân gỗ đẹp mắt. Gỗ lim mang lại sự sang trọng, ấm áp và thanh lịch cho không gian sống. Gỗ lim cũng có khả năng chịu lực tốt, không bị cong vênh hoặc biến dạng do thời tiết. Tuy nhiên, gỗ lim không chịu được ẩm và cần được xử lý chống ẩm khi sử dụng trong môi trường ẩm.
- Sử dụng trong dược liệu: nấm lim xanh, một loại nấm mọc trên gỗ lim cũ mục, có giá trị dược liệu quý. Nấm lim xanh được nghiên cứu điều trị ung thư, tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa, giảm cholesterol,… Nấm lim xanh cũng có tác dụng làm đẹp da, tóc và móng. Nấm lim xanh có màu xanh lá cây, hình nón, mọc thành từng bó hoặc đơn lẻ trên gỗ lim.
Kết luận
Gỗ lim là một loại gỗ quý hiếm và có nhiều giá trị trong đời sống và sản xuất. Gỗ lim có nhiều đặc điểm và ứng dụng nổi bật, nhưng cũng có một số nhược điểm và khó khăn trong việc sử dụng và bảo quản. Để sử dụng gỗ lim một cách hiệu quả, bạn cần biết cách nhận biết gỗ lim thật giả, cách xử lý và chăm sóc gỗ lim, cũng như cách lựa chọn gỗ lim phù hợp với nhu cầu và túi tiền của mình.
Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về gỗ lim. Nếu bạn muốn biết thêm về gỗ lim hoặc các loại gỗ khác, hãy đọc thêm các bài viết liên quan trên trang web của chúng tôi:
- Gỗ xoan là gì? Những điều cần biết về gỗ xoan
- Đặc điểm của gỗ mít và ứng dụng của gỗ mít trong đời sống
Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết này. Chúc bạn có một ngày tốt lành!
